تربیت مربی خلاقیت
درباره این دوره
انسان موجودی ذاتا خلاق است، اما آیا خلاقیت نیاز به پرورش ندارد؟ آیا نباید برای خلاق بودن آموزش دید؟ آیا باید خلاقیت را آموزش داد؟
کارگاه تربیت مربی خلاقیت با هدف پرورش مربیان خلاقیتی برگزار می‌شود که آموزش‌دهندگان خلاقیت خواهند شد، یعنی یاد می‌گیرند که چگونه کودکان و نوجوانان را در زمینه خلاقیت رشد دهند. با توجه به اهمیت یادگیری و یاددهی به شیوه‌ای خلاقانه و فعال، مربیان خلاقیت می‌توانند هدایت‌کننده و تسهیلگر کودکان و نوجوانان در راه کسب شایستگی و تجربه در زمینه تفکر خلاق باشند. تفکر خلاق علاوه بر توجه به توانایی حل مسئله و پرداختن به جنبه‌های نقادانه دارای امکان تولید و خلق گزینه‌های متفاوتی برای وضعیت موجود است.
این دوره به صورت کارگاهی و ترکیبی از مفاهیم نظری و علمی اندیشمندان، مولفان و مربیان صاحب‌نظر اجرا می‌شود. بنابراین فضای کارگاه، فضای یادگیری مشارکتی و تعاملی است که با گفتوگو میان مربی و مشارکت‌کنندگان تداوم می‌یابد.
اهداف یادگیری
زمانبندی دوره
- دوره حاضر، سطح مقدماتی و آغاز مسیر یادگیری تربیت مربی خلاقیت است. در سطح مقدماتی و متوسط بیشتر با دانش و بینش مربوط به خلاقیت در سطح نظری و عملی آشنا می‌شویم و در سطح پیشرفته بیشتر مبتنی بر رویکرد حل مسئله، خلاقیت را آموخته و شیوه‌های یاددهی آن را تمرین می‌کنیم. در هریک از سطوح دوره تربیت مربی خلاقیت، به یادگیری مفاهیم نظری و رویکردهای عملی خواهیم پرداخت.
- کل دوره تربیت مربی خلاقیت، در سه سطح مقدماتی، متوسط و پیشرفته، 36 هفته یعنی 9 ماه طول می‌کشد. هر ترم شامل 12 هفته بوده و در هر هفته علاوه بر 2:30 ساعت جلسه آنلاین، فعالیت‌هایی برای طول هفته در نظر گرفته شده‌است.
مخاطبین دوره
- مخاطبان دوره تربیت مربی خلاقیت، مربیان و تسهیلگران کودکان و نوجوانان هستند.
- کسانی که می‌خواهند در یک فضای یادگیری عمیق قرار گیرند.
- کسانی که می‌خواهند مسائل و چالش‌های تربیتی را شناخته و حل کنند.
- کسانی که می‌خواهند بینش و بصیرت دقیق‌تری نسبت به خلاقیت پیدا کنند.
- کسانی که می‌خواهند مربیگری و تسهیلگری خلاقیت را
- به عنوان شغل و فعالیت خود پیگیری کنند.
- کسانی که می‌خواهند از دانش و اطلاعات متخصصین و نظریه‌پردازان حوزه خلاقیت بهره‌مند شوند.
سرفصل های دوره
-
ماهیت و مفاهیم کلیدی خلاقیت
دوره تربیت مربی خلاقیت برای آشنایی با گستره وسیعی از مفاهیم، روش‌ها و تمرین‌های مرتبط با خلاقیت برگزار می‌شود. برای مثال مفاهیمی همچون تخیل، بازی و ارتباط آن‌ها با خلاقیت از منظر علمی و عملی در یک فعالیت کارگاهی مورد تحلیل قرار می‌گیرند. هدف از پرداختن به این مفاهیم، صرفا تربیت مربیانی نظریه‌پرداز و آموزش صرف نظریه‌ها به آن‌ها نیست، بلکه مقصود تربیت مربیانی است که بتوانند مفاهیم کلیدی خلاقیت را در جهان واقع درک کرده و آن‌ها را به شیوه‌ای دقیق، علمی و منظم آموزش دهند.
-
عناصر کلیدی خلاقیت
خلاقیت در دیدگاه‌های مختلف دارای عناصر گوناگونی است. ما، در آغاز راه بیشتر به مفاهیم و عناصری می‌پردازیم که عمومیت یا کاربرد بیشتری دارند؛ عناصری همچون نوآوری، اصالت و کاربردی بودن مدنظر ماست.
-
تکنیک‌های پرورش خلاقیت
امروزه در موارد متعددی شاهد رفتارهایی هستیم که خلاقانه نیستند اما به عنوان خلاقیت عرضه می‌شوند. مشارکت‌کنندگان دوره بعد از آشنایی با تعریف، ماهیت و عناصر خلاقیت می‌توانند مرز خلاقیت را از شبه‌خلاقیت تشخیص داده و با آگاهی بیشتر وارد عرصه عملی خلاقیت شوند. برای تحقق دانش و آگاهی مربوط به خلاقیت در میدان عمل، روش‌ها و تکنیک‌های خلاقیت فراگرفته می‌شوند. فراگیری روش‌ها و تکنیک‌های خلاقیت اگرچه با تکیه بر معلومات، دانش و تعالیم قبلی است اما بیشتر متمایل به شیوه عملی و تجربی می‌باشد.
-
تمرین‌های عملی تسهیلگری مربیان
پس از آشنایی با مباحث نظری و مقدماتی، در قالب تمرین‌های کارگاهی و با تعامل و مشارکت گروهی، موقعیت‌های آموزشی و چالش‌هایی طرح می‌شوند که از این طریق، یادگیری به وسیله حل مسئله در قالب طرح و پروژه‌هایی که به طور مشترک پیگیری می‌شوند صورت می‌گیرد.
مربیان شما
دکتر افضل‌السادات حسینی
متخصص تعلیم و تربیت
سال‌ها قبل و همزمان با بسته‌شدن دانشگاه‌ها به دلیل انقلاب فرهنگی، کار معلمی را آغاز کردم. در حین معلمی بسیار فکر می کردم و با خودم به این نتیجه رسیدم که مهمترین کاری که می‌توانم برای جامعه‌ام انجام دهم، معلمی است. معلمی برای من هم رشد فردی داشت و هم زمینه‌ساز پیشرفت اجتماعی و فرهنگی‌ام به شمار می‌آمد. به این باور داشتم که توجه به تعلیم و تربین رمز و راه رسیدن به خوشبختی افراد و جوامع است. بعد که مصمم شدم به این مسیر بیایم، با وجود لذت و احساس شادمانی از معلمی احساس می‌کردم که برای پاسخ به پرسش‌هایم باید این راه را جدی‌تر پیگیری کنم و علاوه بر مطالعاتم در حیطه ادبیات و داستان، باید در قالب علمی و آکادمیک، دانشگاهی شدن را برگزینم. دوران کارشناسی‌ارشدم را به تربیت اخلاقی پرداخت و در دوران دکتری سراغ خلاقیت رفتم و از آن موقع تا زمان نگارش این متن یعنی حدود 25 سال پیوسته در این زمینه مشغول جستجو و کاوش هستم. البته بیشتر به مطالعه موضوع تفکر توجه داشتم اما طی مشورت‌ها و گفت‌وگوهایی که با استادانی همچون مرحوم دکتر علی‌محمد کاردان داشتم به مطالعه معدود آثار موجود و ترجمه شده در این زمینه پرداختم و با راهنمایی دکتر محمود مهرمحمدی رساله دکتری خود را پیش بردم. در طول این سال‌ها به بررسی، کنکاش و مطالعه درباره خلاقیت به عنوان وجه تمایز انسان از دیگر موجودات پرداختم و پژوهش درباره آن را عهد خودم با خداوند تلقی کرده و سعی کردم از آن عدول نکنم. علاوه بر تحقیق، نگارش کتاب‌ها و مقالات مختلف در کارگاه‌های متفاوتی که با مربیان، والدین و قشرهای مختلف جامعه داشتم تجارب خود را با مخاطبان گوناگون به اشتراک گذاشتم. اکنون نیز امیدوارم جامعه ما به خصوص جامعه آموزشی توجه ویژه‌ای به امر خلاقیت داشته‌باشد.
برخی از سوابق و تجربیات علمی و عملی دکتر افضل‌السادات حسینی: - عضو هیئت علمی دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران - داور همایش‌های بین‌المللی حوزه تعلیم و تربیت و خلاقیت - مولف تخصصی حوزه خلاقیت
